musselweg 11

Mussel, zijn vroegere inwoners, hun leven & hun huizen

Op 18 december 1905 verkoopt landbouwer Herman Nicolaas Schuur van de Horsten voor ƒ650 twee percelen landbouwgrond in de Reitstreek aan Jan Hummel (bron RHC GrA 120-47) . De Reitstreek is de vroegere benaming voor het gebied tussen Musselweg en de Braamberg. Waar het landschap voornamelijk uit heidevelden bestaat groeide er waarschijnlijk voornamelijk riet in dit stukje Westerwolde. Hummel voegt de beide percelen samen en bouwt er een huis. We kennen Jan nog van een akkefietje die hij in 1897 als zestienjarige jongen heeft gehad met de gebroeders Kruize van Musselweg 78 . Op de late zondagavond van 10 oktober van dat jaar vernielen Klaas Kuipers en Harm Hummel, de broer van onze Jan, opzettelijk de omheining van het huis van de gebroeders Kruize en lopen daarna door naar Jan Hummel die voor het huis van meester Heis ( Musselweg 81 ) staat te wachten. Jan blijft staan als Harm en Aike Kruize, gewapend met stokken, aan komen lopen; hij heeft immers niets gedaan? Harm Hummel en Kuipers slaan op de vlucht waarbij Harm in paniek in een (te) brede sloot springt. Harm Kruize slaat met een stok in op Jan Hummel en nadat Jan komt te vallen wordt hij door Aike met een scherp mes toegetakeld. Daarna probeert Aike nog om met z’n mes Harm Hummel, die pogingen doet om uit de sloot te klimmen, te raken. Dat mislukt en nadat Harm Kruize nog even inslaat op de bewusteloze Jan Hummel, druipen ze af. Jan Hummel wordt thuis gebracht, maar de dokter wordt pas de volgende morgen geroepen. Jan heeft veel bloed verloren en bij de behandeling van de wonden door dr. Uniken van der Tuuk raakt hij buiten bewustzijn. Jan heeft aan de pols een diepe wond tot aan het bot en zes diepe wonden aan het gezicht en het hoofd, waarvan één langs de slaap-slagader. Bij de rechtszaak blijkt dat schoolmeester Heis wakker is geworde van het lawaai, maar pas naar buiten gaat als er niemand meer te zien is. Hij kan dus ook niet beoordelen of het een gezamenlijk gevecht is geweest van de gebroeders Hummel met de gebroeders Kruize, zoals Harm Kruize even daarvoor in de rechtszaal had verklaard. Volgens de gebroerders Kruize waren ze door de gebroeders Hummel aangevallen. Jan Hummel zou een mes hebben gedragen en daarmee het gezicht van Harm Kruize hebben verwondt; het litteken was nog zichtbaar. De rechter vraagt dokter Uniken van der Tuuk om het litteken te bekijken. De dokter, als getuige opgeroepen omdat hij de wonden van Jan Hummel heeft behandeld, zegt het niet te kunnen weten hoe lang het litteken er zit. Ook verklaart hij dat Harm Kruize gisteravond nog aan zijn deur is geweest om met de dokter te spreken over de rechtszaak. Dokter Uniken van der Tuuk heeft hem weggestuurd met de opmerking dat hij vandaag de waarheid in de rechtszaal zou horen (bron: RHC GrA 882-182-471) . Naar de uitspraak van de rechter is nog niet gezocht; gaat dus nog komen. Op 23 november 1911 verkoopt Jan Hummel zijn huis voor ƒ2000 aan Jan Scheper jr.; aanvaarding 1 mei 1912. (bron RHC GrA 119-138-1171) . Of Scheper hier heeft gewoond valt te betwijfelen; de nummering in het bevolkingsregister past niet binnen de systematiek van deze zijde van de Musselweg. Voorlopig plaatsen we hier wel zijn genealogische gegevens. Jan Scheper jr. (zoon van Jan Scheper, de kastelein van Musselweg 41 ) is bij tijd en wijle best wel een beetje een ondeugend iemand. Hij komt enkele keren in aanraking met justitie. Op de avond van 16 oktober 1922 wordt hij aan de grens gesnapt door de commiezen. Hij bevindt zich met een “flesch cognac” op verboden terrein. De cognac wordt in beslag genomen en Jan mag twintig dagen brommen` (bron RHC GrA 882-572-12) . Hij zit in het Huis van Bewaring als hij op 7 maart 1924 opnieuw wordt veroordeeld, nu voor oplichting. Hij had kort daarvoor, op naam en rekening van zijn vader, een fles met 10 liter jenever gehaald bij grossier Koos Drost te Musselkanaal. In die tijd zat de drank ongetwijfeld nog in zo’n mooie grote mandfles. Jan heeft de drank verkocht en het geld opgestreken. Jan wordt veroordeeld tot 3 maanden gevangenisstraf; ook moet hij Drost de waarde van de jenever betalen: ƒ29,- (bron RHC GrA 882-575-rol 31) . De rechtszaken volgen elkaar op. Op 6 juni 1924, hij zit ook dan nog in de cel, staat hij terecht voor heling van een gestolen schaap-lam. De straf bedraagt 6 maanden (bron RHC GrA 882- 575-rol 87) . De laatste zaken vinden plaats als Scheper hier al niet meer woont. Enkele maanden na de koop, verkoopt Jan Scheper het huis. Zijn zwager Klaas Brinks van Musselweg 15 wordt op 5 september 1912 voor ƒ1600 de nieuwe eigenaar (bron: RHC GrA 2207-6607- 36) . Ook Klaas blijft wonen waar hij woont en verhuurt het huis aan Marten Delfsma, waarschijnlijk tot 1 mei 1916. Brinks verkoopt het huis op 9 december 1913 aan Maria Gesina Schmits, de weduwe van Jan Hendriks Krops voor ƒ1925,- (bron RHC GrA 119-144-2050) . Zelf heeft ze hier niet gewoond; het gezin van haar zoon Lambertus wel. Op 8 oktober 1917 wordt het huis en de grond voor ƒ2425 verkocht aan Jan Herman Heine van de Braamberg (bron RHC GrA 2207-6666-134) . Later, wanneer weten we nog niet, woont Jan Bakker met zijn vrouw Ellechien Slagter op dit adres. Wordt vervolgd. Musselweg 9 Musselweg 13 Musselweg 1 t/m 39