Mussel, zijn vroegere inwoners, hun leven & hun huizen
versie oktober 2018
klik op de foto’s voor een grotere afbeelding
Musselweg 84
Op 7 april 1848 verkopen de erven van Derk Hanssens Huitzing uit Onstwedde het beklemrecht van een “halve veenplaats” met een oppervlakte van bijna 6 hectare. Jan Pijters Elzen van de “Wedder Bergen” is voor ƒ5,- de koper. De jaarlijkse pacht bedraagt ƒ17,-. Ze mogen er een huis bouwen (bron RHC GrA 2207-6041-86) . Zoals in onderstaande tabel te zien is leidt de achternaam tot veel verwarring bij de ambtenaren van de Burgerlijke Stand: vier kinderen, drie verschillende achternamen. Zoon Pieter verzeilt in 1864 in een lastig parket. Op een boeldag in dat jaar verliest Roelf Oosterhuis uit Jipsinghuizen zijn zilveren pijpenkop en bijbehorend zilveren kettinkje uit zijn jaszak. Waarschijnlijk is er op de boeldag al reuring ontstaan over de vermissing. De dan nog vijftienjarige Pieter wordt later door de veldwachter ondervraagt. In de rechtszaal zegt Pieter dat hij de pijp heeft gevonden maar dat hij onder druk van de veldwachter uit angst heeft toegegeven het gestolen te hebben; de veldwachter zou hebben gezegd dat “er niets van zou komen” als hij toegaf dat hij het had gestolen. De bij Pieter in beslag genomen pijp is als bewijsstuk ter zitting aanwezig. De kop wordt door Oosterhuis herkent, maar het mondstuk is anders. De vijftienjarige Harm Wessels, ook uit Mussel, verklaart dat het mondstuk van hem is geweest maar dat hij het met Pieter had geruild tegen een zilveren kettinkje. Volgens Harm had Pieter gezegd dat hij de pijp voor 15½ stuiver gekocht had van bakker Klaas Hillenga. Pieter zegt dat de verklaring van Harm niet waar is maar dat Harm de ketting van hem had afgenomen en dat ze het later nog wel “met elkander maken konden” (bron RHC GrA 882-99-rol 61) . We gaan nog op zoek naar het Salomonsoordeel van de rechter. We zien wel iets raars in het Bevolkingsregister 1850-1860. De familie Roeff Huiting van Musselweg 100a staat onder hetzelfde huisnummer bijgeschreven op het blad van de familie Elsen. Toch woonden ze elk apart, maar in die tijd waren ze directe buren van elkaar. Pa Elsen overlijdt in februari 1880. Zoon Pieter verkoopt zijn aandeel in de nalatenschap voor ƒ153 aan zijn moeder (bron: RHC GrA 2207-6320-69) . Er is dus een akte van inventarisatie, maar die is nog niet gevonden. Kort daarna trouwt dochter Aike en komt met haar man, Jakob Berends Meems inwonen bij moeder. Op 1 november 1889 zit moeder met beide nog in leven zijnde dochters bij de notaris; ze leggen vast dat ze de bezittingen in “mandeligheid” houden (bron RHC GrA 2207-6388-112) . Tien jaar later komen ze er op terug. Op 4 december 1899 koopt dochter Aike en haar man Jakob Berends Meems, de anderen uit en komt in bezit van alle roerende en onroerende goederen (bron RHC GrA 120-36-4647) . Op 24 februari 1908 komt de man van Aike Elsen, Jakob Berends Meems, te overlijden. Opnieuw wordt er een bezoek gebracht aan de notaris voor de inventarisatie van de boedel. De levende have bestaat uit twee koeien, twee paarden en twee varkens. Aan onroerend goed bezit de familie 7,5 hectare landbouwgrond en het boerderijtje op Musselweg 84. Er is een testament waaruit blijkt dat de achtergebleven partner het vruchtgebruik heeft van de bezittingen (bron RHC GrA 120-54-2251) . Ondanks het testament komen de erven op 21 juni 1910 overeen dat het wenselijk is om de bezittingen te verdelen. Moeder Aike Meems-Elzen wordt o.a. eigenaresse van het boerderijtje. De landbouwgronden en enkele andere bezittingen worden verdeeld onder de kinderen (bron RHC GrA 120-61-3501) . Op 22 augustus 1921 neemt Lambertus Meems zijn moeder in huis en verkoopt namens haar het huis voor ƒ3000,- aan zijn zwager, Jan ter Haar, timmerman te Valthermond (bron RHC GrA 120-106-419) . En dan is er iets vreemds, want nog geen vijf jaar later is Aike Elsen nog steeds, of opnieuw in bezit van deze woning: op 8 februari 1926 verkoopt Lambertus Meems het huis en (pacht)grond voor ƒ3500,- aan Lodewijk Alons, arbeider te Tweede Exloërmond. We zullen ongetwijfeld nog een akte vinden die dit verklaart. De grond krijgt Alons in pacht als “de vaste altijddurende onopzegbare en in alle liniën verervende beklemming” voor ƒ17,- per jaar (bron: RHC GrA 120-127-41) . Op 12 april 1956 koopt Lodewijk Alons voor ƒ850 het eigendomsrecht van de grondeigenaren, Hendrik Aike Smith en Antje Bruining (bron: OZ4-1101-028) . Wordt vervolgd….. Musselweg 83 Musselweg 85 Musselweg 71 t/m 115
Een berichtje in de Leeuwarder Courant van 10 februari 1880. Egbert Elzen is de enige jonge- man in Mussel e.o. die in 1880 vóór 10 februari is overleden. Het kan bijna niet missen dat hij de jongeman is die uit de boom is gevallen.
Home Home Home
Dorp Dorp Dorp
Contact Contact Contact