Mussel, zijn vroegere inwoners, hun leven & hun huizen
versie november 2018
klik op de foto’s voor een grotere afbeelding
Bovensteveenweg 4
Het beklemrecht van dit perceel wordt voor het eerst verkocht op 18 mei 1859 . De familie Bruining uit Weende verkoopt het aan Johannes van der Heide en Anna Wubs. Het is dan nog enkel een heideveld, meer dan 6 ha groot!; ze betalen er ƒ9,- voor. De jaarlijkse pacht wordt vastgesteld op ƒ45,-. Er zijn enkele voorwaarden. Eén ervan is dat het beklemrecht terstond is op te eisen als de pachter drie jaar achter is met het betalen van de pacht, met verbeurdverklaring van het huis. Dat laatste is als compensatie voor de gemiste pacht- inkomsten (bron RHC GrA 2207-6130-87) . Datzelfde jaar staat er een huis. Johannes krijgt een gigantische klus aan het ontginnen van meer dan 60.000 m 2 heide. Waarschijnlijk ziet hij dit zelf ook in, want op 18 december 1861 verkoopt Johannes het beklemrecht van de helft van zijn heidegrond aan Johan Herman Jasken op de Horsten. Johannes beurt er ƒ8,- voor. Wat meer aanloopt is dat hij voortaan geen ƒ45,- maar “slechts” ƒ22,50 pacht hoeft te betalen (bron RHC GrA 2207-6153-7) . Er is een tweede reden voor de verkoop: het lukt Van der Heide namelijk geen enkele keer om de jaarlijkse pacht te betalen. Misschien bewust, misschien bittere armoede. De familie Bruining betracht de nodige coulance. Na een wanbetaling van meer dan negen jaar buigt de rechter zich erover. Op 7 februari 1869 valt het oordeel: Johannes moet afstand doen van zijn grond en het huis vervalt ter compensatie van de achterstallige huur aan de familie Bruining. Ook wordt Johannes veroordeeld tot betaling van de kosten van het geding. Johannes zal aan de ontruiming mee hebben gewerkt, want de dwangsom bij tegenwerking wordt vastgesteld op ƒ400 (bron RHC GrA 2207-6213-110) . De grond is dan deels ontgonnen. De familie Van der Heide verkast naar Tange (Alteveer) maar komt later terug naar Mussel op Musselweg 142 . Op 28 januari 1871 kopen Willem Heijes Wubs en Wemeltje Kruizinga het beklemrecht van 6 ha grond van de familie Bruining. Ook het grondstuk van Van der Heide is daarbij. Ook nu is de koopprijs ƒ9 en de pacht ƒ45 per jaar. Ook Wubs mag er een huis op bouwen, “doch nimmer eene tweede” (bron RHC GrA 2207-6230-10 & 11) . De pacht is nog steeds fors te noemen, maar omdat een gedeelte van de grond al ontgonnen is, kan de familie Wubs al in het eerste jaar profiteren van de vruchten van het land. Overigens, het huis is er ook weer gekomen, niet op de plek van de huidige woning, maar verder naar achteren. Willem Wubs komt te overlijden in 1893. Op 20 mei 1895 verkopen zijn erfgenamen het huis en de grond aan Willem ten Have uit Elleringhuizen. Hij is voor ƒ1375 de nieuwe eigenaar (bron RHC GrA 2207-6434-137) . De familie Ten Have heeft er maar drie jaar gewoond. Op 16 mei 1898 verhuizen ze weer naar Ellersinghuizen. Ongetwijfeld is het huis daarna verhuurt. Misschien dat we de huurders nog kunnen vinden in de Bevolkingsregisters. Op 18 mei 1903 verkopen Willem en Harmanna ten Have hun Mussels bezit aan Jan Kiel, die ook uit Ellersinghuizen komt. Jan koopt het huis en ca.9 ha. landbouwgrond voor ƒ2500. Hij kan alles direct aanvaarden (bron RHC GrA T110-115-152) . Het huis staat dan dus leeg. In 1908 koopt Kiel ook het huis en land van Musselweg 122 . Lang heeft hij het niet in bezit want op 12 november 1910 probeert hij zijn beide huizen en 12 ha landbouwgrond, op een publieke veiling bij opbod te verkopen. Dat lukt voor het perceel van Bovensteveenweg 4; Albert Brinks van de Horsten koopt het voor ƒ3500,- (bron RHC GrA T120-61-3638) . Op een nu nog onbekende datum verhuist Albert Brinks sr. naar Musselweg 120 en neemt Albert Brinks jr. het beheer van de boerderij over. Albert Brinks sr. overlijdt te Harpel en zijn erfgenamen zitten op 26 maart 1954 om tafel voor de scheiding van de bezittingen. De boerderij en 13 ha bijbehorende landerijen hebben een waarde van ƒ27000. Het wordt toegewezen aan Albert Brinks jr. Het huis op Musselweg 120, met een waarde van ƒ3000, gaat naar dochter Harmtien, getrouwd met Hilvert ten Have (bron RHC GrA OZ4-1077-069-WST) . Uit de kadastrale leggers weten we dat het boerderijtje omstreeks 1970 is verkocht aan Gerhardus Harmannus Poker en Anna Maria Kuper; de koopaktes zijn nog niet openbaar. Wordt vervolgd….. Bovensteveenweg 3 Bovensteveenweg 5 Bovensteveenweg 1 en hoger
Jan Kiel en Lidia Bergman
Een tekening uit 1860; het eerste huis op Bovenste- veenweg 4 (Kadasterviewer) .
Home Home Home
Dorp Dorp Dorp
Contact Contact Contact