Mussel, zijn vroegere inwoners, hun leven & hun huizen
aangevuld: oktober 2016
klik op de foto’s voor een grotere afbeelding
Musselweg 116
Op 29 april 1911 verkopen Jan Migchels Wubs en Aaltje Karskens voor ƒ1000 een gedeelte van hun perceel O629 aan Berend Drok (RHC GrA 120-63-3887) . Het is voor het eerst dat dit stuk grond een notaris passeert. Het perceel is bij de verdeling van de markegronden aan de familie Karskens toegewezen. Berend is bakker en bouwt er een bakkerij met winkel en woonhuis. Een gedurfde investering; het moet nog maar blijken of Mussel het ontbijt van pannenkoek en brij wil inwisselen voor versgebakken stoet! De drastische wijziging van het ontbijt is zeker gelukt; bakker Drok heeft meer dan 35 jaar zijn ambacht op die plek uitgeoefend. Nu vinden we het misschien een onlogische plek voor een “middenstander”, zo ver buiten het dorp, maar in die tijd leek dat gebied met het dorp te kunnen concurreren door de bouw van de eerste christelijke school op het dorp. Iets later nog kreeg Berend de Christelijke Gereformeerde Kerk als buurman. Het beleid van de in 1918 opgerichte woningbouwstichting om met regelmaat grond aan te kopen in het gebied dat we nu als dorp Mussel kennen heeft er waarschijnlijk voor gezorgd dat ook de particuliere bouwactiviteiten zich steeds meer in en rond het dorp gingen concentreren en het dus won van het stuk “achter in de Mussel”. Terug naar Berend. Bij de koop woont Berend, volgens de koopakte, al in Mussel. Het zou kunnen; volgens de huidige bewoner zit er in een oude weg-gemetselde muur een steen met de inkeping “BD en GH 1910”. Het huis zou dus al door Berend bewoond kunnen zijn bij de aankoop van het stuk grond. Kort na de officiële aankoop trouwt Berend Drok met Grietje Haan die diende bij boer Harm Kassies (Karskens) in Onstwedde. Berend is bakker en heeft het vak geleerd van de Onstwedder bakker Horlings. Tussen 1911 en 1928 bezoekt Drok vijf keer de notaris voor het vastleggen van een hypothecaire lening. Op 9 mei 1921 is er in de hypotheekakte voor het eerst sprake van een bakkerij met winkel/woonhuis (RHC GrA 120-104-210) . Alhoewel niet de eerste, was Drok op dat moment wel de enige bakker op het dorp. De eerste bakker was Jacob Harms Timmer op Musselweg 41 , maar die was er in 1884 al mee gestopt. In de jaren van de tweede wereldoorlog -zijn vrouw leeft dan al niet meer- had Berend kostgangers: Joden! Vijf stuks. Niemand van het dorp wist van de onderduikers. Een zus van Berend kwam regelmatig op bezoek maar heeft in de oorlogsjaren nooit geweten of ook maar iets gemerkt van de onderduikers. Ze vond het wel vreemd dat ze soms moest wachten voordat ze binnen mocht komen. Het zal voor Berend en zijn nog thuis wonende dochter Albertje een spannende tijd zijn geweest. Of de Duitsers verdenkingen hadden of dat het om een routinecontrole ging? We weten het niet, maar op zeker moment kwamen de Duitsers voor een huiszoeking. Berend liet hen binnen en na de reden van hun komst te hebben gehoord deed hij de suggestie om maar te beginnen bij de opgestapelde turf- voorraad, direct bij de ingang. Die zal vast groot zijn geweest; de ovens moesten immers gestookt. Hoe dan ook, het was de Duitsers te veel werk. Ze kozen voor het huis. De onderduikers zijn niet gevonden; ze hadden een veilig onderkomen in de turf-voorraad…. Na het overlijden van moeder Grietje doet dochter Albertje de huishouding. Als ze in januari 1948 trouwt en verhuist naar Sellingen dooft vader Berend het vuur in de oven en gaat met haar mee naar Sellingen. Het huis wordt op 12 september 1947 verkocht aan Willem Wubs van Musselweg 119 . Willem, tot dat moment brandstoffenhandelaar, neemt de bakkerij en de winkel met de gehele inventaris (oven, baktroggen, vormen, kookpotten etc.) over voor een bedrag van ƒ7000,- (bron: RHC GrA T2207-6988-66) . Willem zal nooit plannen hebben gehad om zich om te scholen tot bakker. Later is hij expediteur en zal hij de inventaris van winkel en bakkerij van de hand hebben gedaan. Hij verhuurde zich ook als chauffeur met personenauto en oudere inwoners van Mussel hebben hem gekend als “Wilm Taxi”. Geen scheldnaam, maar een naam ter onderscheid van de andere “Willem Wubsen” in de omgeving. Wordt vervolgd….. Musselweg 115 Musselweg 117 Bovensteveenweg 1 Musselweg 116 en hoger
Bovenstaand de situatie in 1912. Perceel O1260 is het perceel van Berend Drok. Naast het huis de zwaaikom van het vroegere kanaal langs het huidige Bovensteveenweg.
v.l.n.r. moeder Grietje, Albertje, Jan, Naanke en vader Berend. (collectie Berend Drok)
Home Home Home
Dorp Dorp Dorp
Contact Contact Contact