Mussel, zijn vroegere inwoners, hun leven & hun huizen
versie april 2019
klik op de foto’s voor een grotere afbeelding
Musselweg 31
Op 6 december 1828 verkoopt Albertje Jarkes Tensing voor ƒ450 een stuk groen- en heideland aan Simon Harms Siks en zijn vrouw Hillegien Geerts Huls (bron RHC GrA T122-53-190). Veel werk te doen dus voor Simon, want er moet een plek worden gecreëerd om te wonen en de grond moet verder worden ontgonnen. Bij de start van het kadaster in 1829 is het huis gerealiseerd. Het was één van de eerste vijf huizen in Mussel. Simon komt naar Mussel met drie “eigen” kinderen; één uit het huwelijk met zijn eerste vrouw en twee uit het huwelijk met zijn tweede vrouw. We weten niet of de kinderen, geboren uit het eerste huwelijk van Siks’ eerste vrouw, Antje Alberts Bon(t)kes met Harm Bolder, mee zijn gekomen naar Mussel. Kinderen, ‘half-kinderen’ en ‘kalf-kinderen’, zoals dat vroeger werd benoemd. Zoon Geert trouwt in bij zijn ouders. Simon komt te overlijden op 15 februari 1857; enkele jaren daarvoor is zijn vrouw al overleden en o p 15 augustus 1857 zitten Geert en zijn zus Wendelke bij de notaris. De bezittingen zijn geschat: 1 . voor huis en erf (in pacht) op Musselweg 31: ƒ1800,- 2 . voor een stuk hooiland (in pacht, van de pastorie in Onstwedde): ƒ 900,- 3 . enkele stukken hooiland (in pacht): ƒ1500,- 4 . levende have en huis-meubilair: ƒ1150,- 5 . vruchten op het veld: ƒ 800,- 6 . aanwezige contanten: ƒ 300,- 7 . vordering op schoonzoon Albert Willems Middelkamp: ƒ 500,- De bezittingen worden verdeeld en Geert krijgt o.a. het huis en erf aan de Musselweg (bron RHC GrA T119-13-165) . Daarna woont Geert er niet lang meer. Hij vertrekt naar Veenhuizen. Op 18 mei 1861 verkoopt hij zijn ouderlijk huis met een kleine 9 bunder land aan Johann Gerard Jasken. De boerderij met het grond gaat voor ƒ4200 over naar de nieuwe eigenaar. Jasken betaalt ƒ1200 contant; de rest wordt geleend van Albert Harms Bruining (bron RHC GrA 2207-6148-72) . We komen Jan Geert Jasken ook tegen in de justitiële archieven. Op 25 mei 1864 heeft een paard van Jan Geert zich te goed gedaan aan de rogge op het land van Berend de Vries ( Musselweg 17 ). Jan Geert wordt veroordeeld tot een boete van ƒ3,- en in de kosten van het geding (bron RHC GrA T154-96-46) . Het was dus zaak om de afrastering rond je weiland goed voor elkaar te hebben! Op 5 januari 1865 is er een publieke veiling in Onstwedde. De familie Bruining uit Weende verkoopt alle onroerende goederen van de familie Jasken. Jasken zal zijn betalingsverplichtingen niet zijn nagekomen, maar dat zullen we zeker nog ontdekken. Hendrik Freerks Leffers, landbouwer uit Onstwedde is met ƒ4410 de hoogste bieder en wordt eigenaar van alle percelen (bron RHC GrA T122-157-16) . Op 13 december 1883 staan de dan negentienjarige zoon Freerk en de zestienjarige dochter Harmina voor de Arrondissement-rechter in Winschoten. Het is in een tijd dat de lagere wetgeving nog vorm moet krijgen. Er is nog geen “boete-standaard” waardoor al het ongewenst gedrag de rechter moet passeren. Wat is de reden voor de rechtszaak? De vijftienjarige schaapherder Antoon Russchen is bezig met het uitgraven van een dijk. Harmina zegt daar iets van. Antoon wordt boos en gooit haar met zijn klomp. Harmina bedenkt zich niet en rent weg met de klomp, op haar hielen gezeten door Antoon. Waarschijnlijk heeft ze om hulp geroepen want haar vader en broer Freerk komen uit huis. Haar broer schiet haar, met een schop in de hand, te hulp. Beiden slaan ze Antoon. Freerk met de schop en Harmina met een stok. Beiden worden veroordeeld tot acht dagen celstraf “en solidair in de kosten” (bron RHC GrA 882-151-534) . Hendrik Leffers heeft bijna vijfentwintig jaar boer kunnen zijn in Mussel; hij overlijdt in 1889. Verwacht mag worden dat Freerk, de oudste zoon, de leiding van het boerenwerk op zich heeft genomen. Als ook moeder Alke komt te overlijden, wordt er op 20 februari 1901 een inventaris opgemaakt van de bezittingen (bron RHC GrA T119-108-4204) . Later, op 13 mei 1902 , verdelen de kinderen de nalatenschap. Naast de goederen, het vee (1 paard, 8 koeien en jongvee) en de landerijen waren er twee woningen te verdelen: Musselweg 27 en Musselweg 31. Schoonzoon Elze Gelms krijgt Musselweg 27 . Het huis met bijbehorende gronden op Musselweg 31 heeft een geschatte waarde van ƒ2000 en wordt toegewezen aan zoon Freerk. (bron RHC GrA 119-111-4769) . Op 5 mei 1925 koopt Freerk Leffers het erfdeel van zijn dochter Willemtje uit. Na het overlijden van zijn eerste vrouw, Geertruida Jantina Gelms, moeder van Willemtje, wil hij opnieuw trouwen. De afkoopsom bedraagt ƒ5500,- en wordt uitbetaald aan Willemtjes man, Sievert Toren. Daarmee is geregeld dat Freerk de verschillende landerijen en woonhuis en schuur op het huidige adres Musselweg 31, weer volledig in eigendom heef t. (bron RHC GrA 120-121-166) . Om dit te bekostigen leent Freerk ƒ3000 van Harm Lottering uit Stadskanaal (bron RHC GrA 120-121-173) . De rest zal hij uit eigen zak hebben betaald. Op 17 mei 1947 komt Freerk te overlijden en moeten de erfgenamen de bezittingen verdelen. Naast het pand op Musselweg 31 zijn er nog diverse percelen landbouwgrond en een woonhuis/boerderij op Musselweg 21 . Op 14 mei 1948 is het dan zo ver en worden de bezittingen bij opbod verkocht. Ten tijde van deze publieke veiling woont Alko, de zoon van Freerk Leffers, op de boerderij. Hij heeft het hoogste bod en koopt het pand voor ƒ7045,- (bron: RHC GrA 2207-6991-103) . Wordt vervolgd….. Musselweg 30b Musselweg 32/34 Musselweg 1 t/m 39
Het meest linkse huis, op perceel 703 b is het huis van Simon Harms Siks. Het was één van de vijf eerste huizen in Mussel.
de eerste bladzijde van de akte van splitsing van de bezittingen van Simon Harms Siks. De akte bestaat uit vijf bladzijden; de verbleekte inkt en lange pennenstreek maakt dat het transcriberen van zo’n document al gauw enkele uren gaat kosten.
De transactie van 5 mei 1925 betreft o.a. de percelen M2414, 2415 en het woonhuis op M3232, het huidige adres Musselweg 31
Musselweg 31 omstreeks 1970 (collectie RHC GrA 802-595)
Home Home Home
Dorp Dorp Dorp
Contact Contact Contact