Mussel, zijn vroegere inwoners, hun leven & hun huizen
versie september 2021
klik op de afbeeldingen voor een vergroting
Musselweg 82
Jan Harms Strating “cum suis” verkopen op 24 mei 1848 het beklemrecht van een stuk heidegrond “gelegen op de Kijl bij Musselhuizen”. Kopers zijn Hidde Willems Wubs en zijn vrouw Wubke Harms Gelling. Ze betalen er ƒ3,- voor. De jaarijkse pacht wordt vastgesteld op ƒ17,-. Ook is in de akte geregeld dat ze één huis op het grondstuk mogen bouwen (bron RHC GrA T2207-6051-71) . Dat huis laat niet lang op zich wachten. Een kadaster- tekening uit het dienstjaar 1849 laat al een huis zien (perceel 651); het is de situatie van een jaar eerder. Dat huis is er dus direct na de koop van het perceel al gebouwd. Bij de koop wonen Hidde en Wubke al in Mussel. Waar? Eigenlijk weten we het niet. De Bevolkingsregisters is in 1850 ingesteld, dus na de bouw van de woning. Aannemelijk is dat de familie woonde in een hut op buurperceel 649, dat in eigendom is van broer Albert Willems Wubs. Na het overlijden van Hidde en Wubke moet het huis over zijn gegaan naar zoon Willem. De akte van overdracht is nog niet gevonden, maar dat is een kwestie van tijd. In 1881 vertrekken Willem en Klaasje, dochter van de plaatselijke predikant, naar Stadskanaal. Allereerst is er op 24 januari 1881 een veiling waarop hij zijn huis en landbouwgrond bij opbod verkoopt. Het huis met ca.2 bunder land raakt hij voor ƒ930 kwijt aan Jan Bernardus Hollen, landbouwer op de Horsten. Een tweede perceel van 1 bunder wordt gekocht door Jan Wiltens, eveneens van de Horsten (bron RHC GrA T120-10-45) . Op 2 maart 1881 houden Willem en Klaasje boeldag en verkopen ze allerlei klein huisraad en boerengereedschap. Ook twee koeien, een varken en een schaap worden verkocht (RHC GrA T120-10-65) . Je verwacht het niet van een domineesdochter, maar in 1899 “draait” Klaasje voor tien dagen de “bak” in. In de nacht van 22 op 23 juni haalt ze de touwen van het schip van Roelof van der Heide los. Ze sleept het in haar eentje van Vledderveen naar Stadskanaal. De volgende ochtend mist Van der Heide de boot. Hij gaat op zoek en vind het de volgende ochtend terug ìn het Stadskanaal. Klaasje is nog op de boot en zegt tegen Van der Heide dat hij het terug kan krijgen maar dat hij eerst moet betalen.; ze was de vorige eigenaar. Brigadier Eckhardt wordt er bij gehaald, maar Roelof van der Heide kan bewijzen dat hij de wettige eigenaar is en dus wordt de zaak als diefstal beschouwd (bron: RHC GrA 882-440-rol 301) . Op basis van de bewijsvoering heeft de rechter er een oordeel over geveld, maar er zit wel een luchtje aan. Zou best kunnen dat de koopsom op papier lager is dan de werkelijke koopsom. Dat scheelt, want de overdrachtsbelasting hoeft dan niet over het buiten de boeken gehouden deel betaald te worden. Maar ja, je loopt dan risico dat de betalende partij van niets weet en alleen maar de som op papier overdraagt. We gaan kijken of we de verhoren nog terug kunnen vinden. Nu weer terug naar Hollen. De nieuwe eigenaar van Musselweg 82, heeft er niet gewoond, maar verkoopt het op 2 maart 1881 voor ƒ900 aan Hiske Boels en diens vrouw Afien Stro(o)bos. Hollen heeft er dus ƒ30 met bijbehorende kosten op toegelegd (bron: RHC GrA T2207-6323-31) . Op 7 november 1891 verkoopt Hiske zijn boeren-nering voor ƒ700,- aan zijn neef Hindrik Boels. Hindrik woonde bij de verkoop in Mussel en Hiske in Veendam. Het zou dus kunnen dat Hiske zijn huis al voor de verkoop verhuurde aan Hindrik; we zoeken het nog op in de bevolkingsregisters. Tot aan zijn overlijden, 45 jaar later, komt Boels maar één keer bij de notaris: in 1926 bij het verstrekken van een lening (bron RHC GrA 120-129-292) . Zoon Rutger trouwt in 1932 en trekt in bij zijn ouders. Als ook moeder IJktje komt te overlijden, regelen hun kinderen dat het eigendomsrecht in eigen hand komt. Vanaf 24 mei 1848 is elk jaar getrouw de ƒ17,- huur betaald aan de eigenaar. Bijna tweehonderd jaar dus! Op 12 juni 1942 nemen ze voor ƒ350 het eigendomsrecht over van de familie Buirs (bron RHC GrA 2207-6952-114) . Dat was kort na het overlijden van moeder Boels. Op 27 augustus 1942 verdelen de erfgenamen het bezit van pa en moe. Rutger Boels krijgt het huis met een gedeelte van de landbouwgrond (bron RHC GrA 2207-6957-41) . Wordt vervolgd….. Musselweg 81 Musselweg 83 Musselweg 71 t/m 115
voorzijde woning. ca.1969 (onbekende bron en fotograaf)
achterzijde woning; ca. 1969 (onbekende bron en fotograaf)
Klaasje Bennink, de vrouw van Willem Wubs (collectie Willy Sloots, Stadskanaal)
eveneens ca.1969? (fotograaf onbekend ,collectie Groninger Archieven 1173-110/11)
eveneens ca. 1969? (fotograaf onbekend ,collectie Groninger Archieven 1173-110/13)
eveneens ca. 1969? (fotograaf onbekend ,collectie Groninger Archieven 1173-110/12)
twee details van een veldwerkkaart van het kadaster, dienstjaar 1849 (collectie RHC GrA, kadasterviewer)
Er zijn in Mussel maar enkele huizen uit vroeger tijd in de originele staat bewaard gebleven. De lage woningen zijn (bijna) allemaal aangepast aan deze tijd. Ook bij dit huis is deze aanpassing er geweest, maar samen met Zandtangerweg 54 is er waarschijnlijk geen enkel huis in het dorp dat zo dicht bij de oude vorm gebleven is! (foto’s genomen met toestemming van de huidige eigenaren.
familiefoto fam.Rutger Boels. V.l.n.r.: vader Rutger, zoons Jo, Detmer, Henk en moeder Grietje (collectie Detmer Boels, Stadskanaal)
Home Home Home
Dorp Dorp Dorp
Contact Contact Contact